Februari 2025
Column Doekle Terpstra: Hoera: een vmbo-advies!
Zo’n 200.000 basisschoolleerlingen krijgen de komende maanden een advies voor hun middelbare school. Er zijn nogal wat ouders die badend in het zweet wakker worden bij het idee dat er voor hun kind misschien wel een vmbo-advies uitrolt. Want maatschappelijk succes is toch alleen mogelijk via havo of vwo?
Gelukkig zijn er ook steeds meer ouders die beseffen dat het weinig zin heeft om alles uit de kast te trekken voor een ‘hoger’ advies. Er is namelijk geen enkele reden om teleurgesteld te zijn over een vmbo-advies. Sterker nog: wie op het vmbo kiest voor een technische richting, is verzekerd van een betekenisvolle baan, met uitstekende arbeidsvoorwaarden en enorme doorgroeimogelijkheden.
Uiteraard is er niks mis met havo of vwo. Die opleidingen vormen een prima basis voor jongens en meisjes die meer theoretisch ingesteld zijn. En besef dan dat ook ná havo of vwo het technisch beroepsonderwijs verreweg de beste carrièrekansen biedt.
Technische vakmensen van álle niveaus zijn onmisbaar voor het aanpakken van grote maatschappelijke uitdagingen. De energietransitie? Innovaties in de zorg? Modernisering van onze infrastructuur? Zonder technici kunnen we er een streep doorheen zetten.
Maar ondanks alle lucratieve loopbaanperspectieven loopt het tekort aan technische vakmensen verder op. Er is wel steeds meer werk in de techniek, maar het aantal beschikbare mensen neemt af. Want veel werknemers in de techniek bereiken de komende jaren de pensioengerechtigde leeftijd.
Wat kunnen we doen?
1. Techniek moet je beleven.
Als leerlingen op de basisschool in aanraking komen met techniek, is de kans groot dat ze er belangstelling voor krijgen. Techniek zou op school dus net zo’n normaal vak moeten zijn als taal en rekenen.
2. Praktisch en theoretisch onderwijs zijn even waardevol.
Nog altijd spreken veel mensen over hoger en lager onderwijs, terwijl ze theoretisch en praktisch onderwijs bedoelen. Dat moeten we corrigeren, iedere keer opnieuw.
3. Ook de overheid moet keuzes maken.
Maken we opleidingen voor maatschappelijk vitale beroepen aantrekkelijker, dan wordt een keuze voor techniek makkelijker en logischer. Dat kan door méér opleidingsplaatsen te creëren, maar ook door extra geld uit te trekken voor beroepsopleidingen voor vitale technische beroepen, door het collegegeld te verlagen of door een diplomabonus in te stellen.
Ik wens alle ouders een uitstekende nachtrust toe. Aan het opleidingsadvies voor hun kinderen hoeft dat wat mij betreft in ieder geval niet te liggen.