Er is een onderscheid tussen normen die van toepassing zijn bij het bouwen of fabriceren van elektrische installaties en het elektrisch materieel, en normen en regelingen die van toepassing zijn om de veiligheid te controleren in de gebruikersfase.

‘Bouw’-normen

De normen voor het bouwen of fabriceren van elektrische installaties en het elektrisch materieel stellen eisen aan de
kwaliteit, de veiligheid en de functionaliteit van elektrische installaties. In al deze normen staat een deel over inspecteren beschreven. Deze inspecties hebben als doel: vaststellen dat het betreffende deel van de installatie in overeenstemming is met de betreffende norm voordat het wordt opgeleverd. Zo wordt een Nen 1010-inspectie uitgevoerd voor oplevering van de installatie om vast te stellen dat de installatie:

• voldoet aan de gestelde eisen in Nen 1010,
• het elektrisch materiaal daarin op de juiste wijze is gekozen, samengesteld, geïnstalleerd en toegepast volgens merktekens op het materiaal, de aanwijzingen in de handleidingen en volgens de instructies van de fabrikant,
• niet zichtbaar is beschadigd waardoor de veiligheid nadelig is beïnvloed,
• toegankelijk, bereikbaar en onderhoudbaar is,
• past bij de omgevingsinvloeden en het beoogde gebruik. Een vergelijkbare inspectie met hetzelfde doel wordt uitgevoerd voor oplevering bij de andere ‘bouwnormen’.

Veiligheidsniveau

Een norm is geen wet. Toch zijn de hierboven beschreven normen wel de normen om aan wetgeving te voldoen. Anders, maar dan minimaal van hetzelfde veiligheidsniveau mag dus ook. Als de norm in de zakelijke overeenkomst staat vermeld, dan is het zondermeer verplicht deze toe te passen. Onderliggende wettelijke verplichtingen zijn bijvoorbeeld:

• de woningwet en het daaruit voortkomende bouwbesluit (installaties in bouwwerken),
• EU-Richtlijnen voor allerlei technische producten, toestellen en dergelijke, ondergebracht in de Warenwet en het daaruit voorkomende Warenwetbesluit elektrisch materieel en het Warenwetbesluit machines.

Nadat door inspectie is vastgesteld dat de verschillende elektrische installaties voldoen, kan de installatie worden opgeleverd en worden gebruikt. Machines en toestellen mogen alleen worden verhandeld en worden toegepast in installaties als deze rechtmatig de CE-markering dragen en zijn voorzien van de daarbij behorende documentatie.

Gebruikersfase

In de gebruikersfase kan de Arbowet van toepassing zijn. Dit is het geval in alle situaties waarbij een gezagsrelatie bestaat, zoals bij ondernemingen tussen werkgever en werknemer, maar ook bij verenigingen en voor installaties in het publieke domein. Daar waar de Arbowet van toepassing is, moeten alle(!) elektrische installaties en elektrische arbeidsmiddelen volgens artikel 3 uit de Arbowet, aantoonbaar veilig zijn en blijven naar de huidige stand der techniek. Let wel: de Arbowet geldt niet voor installaties in particuliere woningen. De Arbowet is nader beschreven in het Arbobesluit:

• Arbobesluit artikel 3.2: arbeidsplaatsen worden zodanig ontworpen, gebouwd, uitgerust, in bedrijf gesteld, gebruikt en onderhouden, dat gevaar voor de veiligheid en de gezondheid van de werknemers zoveel mogelijk is voorkomen. Regelmatig wordt gecontroleerd of de aanwezige voorzieningen en genomen maatregelen nog adequaat functioneren. Geconstateerde gebreken worden zo snel mogelijk hersteld.
• Arbobesluit artikel 3.4: elektrische installaties zijn zodanig ontworpen, ingericht, aangelegd, onderhouden en gekenmerkt, dat een veilig gebruik van elektriciteit zo goed mogelijk is gewaarborgd.
• Arbobesluit hoofdstuk 7 Arbeidsmiddelen: een arbeidsmiddel moet voldoen aan het warenwetbesluit. Het moet zijn voorzien van de CE-markering, van de verklaring van overeenstemming en worden toegepast overeenkomstig de gebruiksvoorschriften. Het arbeidsmiddel moet zijn afgestemd op de omgevingsinvloeden. Een arbeidsmiddel moet na installatie, voordat het voor de eerste maal in gebruik wordt genomen, periodiek en na een reparatie of incident worden gekeurd.