Maart 2024
Column Doekle Terpstra: We staan pas aan het begin
Al jaren is zonnestroom het paradepaardje van de Nederlandse energietransitie. De markt ontwikkelt zich razendsnel en vooral de afgelopen jaren was de groei explosief; we produceren nu vijf keer zoveel zonnestroom als in 2017! Nergens in Europa zijn zoveel zonnepanelen (per hoofd van de bevolking) als in Nederland. Wereldwijd heeft alleen Australië meer geïnstalleerd vermogen aan zonnestroom.
Toch is het niet alléén uit rozengeur en zonneschijn. Afgelopen jaar kreeg de zonne-energiesector voor het eerst te maken met een terugval. Merkwaardig genoeg is daar nauwelijks een oorzaak voor aan te wijzen. Een eenvoudig rekensommetje leert dat het nog altijd financieel interessant is om te investeren in zonnepanelen. Zonnepanelen verdienen zichzelf binnen zeven jaar terug en na een geleidelijke afbouw van de salderingsregeling zal die terugverdientijd hooguit twee jaar langer worden.
Als we er zorgvuldig naar kijken, moeten we vaststellen dat het aanschaffen van zonnepanelen op dit moment interessanter is dan een jaar geleden. De panelen worden steeds betaalbaarder, het rendement neemt toe en de elektriciteitsprijs is relatief hoog. Zeker in combinatie met een hybride warmtepomp is investeren in zonnepanelen een logische stap.
Vroeg of laat zal de salderingsregeling verdwijnen en wordt het terugleveren van opgewekte zonnestroom minder aantrekkelijk. Het wordt dus steeds belangrijker dat consumenten en bedrijven het aantal zonnepanelen dat ze laten installeren goed afstemmen op het eigen verbruik. Hoe meer we erin slagen de stroom van zonnepanelen direct te gebruiken, des te interessanter wordt het opwekken van die stroom. De komende jaren zullen we ongetwijfeld zien dat slimme systemen het opwekken en verbruiken van groene stroom steeds meer op elkaar gaan afstemmen. Zo’n energiemanagementsysteem gaat er bijvoorbeeld voor zorgen dat de wasmachine en de droger midden op de dag draaien en dat de elektrische auto wordt opgeladen als de zon schijnt. Ook de ontwikkeling van thuisbatterijen en de toepassing van dynamische energiecontracten zullen zonnestroom nóg aantrekkelijker maken.
Als we de opgewekte zonnestroom slimmer en efficiënter gaan inzetten, pakken we daarmee ook het probleem van netcongestie aan. Zonne-energie in Nederland is een groot succes. Toch staan we pas aan het begin. Eén op de drie woningen in ons land is voorzien van zonnepanelen, maar er is nog een enorm oppervlak aan daken van woningen en (vooral!) bedrijven beschikbaar. Er is dus volop ruimte om nog véél meer gebruik te maken van de energie die de zon ons te bieden heeft.