EW04 Omslag 600
September 2020

Column Paul Smorenburg: Geld lenen kost géén geld

PS

Een ondernemer wil graag weten hoe ingrijpend  de gevolgen zijn van de coronacrisis voor zijn bedrijf. Net als bij de dagelijkse update van het RIVM over de coronacijfers, wordt hij bij het economisch nieuws telkens heen en weer geslingerd tussen hoop en vrees.

Zo voorspelde het CPB in juni een economische krimp voor de rest van dit jaar van 6,4 procent. Voor 2021 werd op dat moment alweer een economische groei voorzien van 3 procent. Half augustus kwamen de rekenmeesters naar buiten met een bijstelling; de krimp zou slechts 5,6 procent zijn voor de rest van dit jaar, maar met een mogelijke tweede coronagolf werd de in juni voorspelde groei van 3 procent voor 2021, bijgesteld naar een mogelijke krimp van 3 procent. Was u als ondernemer net even op pad voor een korte vakantie met de geruststellende gedachte dat u vanaf dit najaar weer plannen kon maken voor het volgend jaar, krijg je dit.

Maar het kan ook andersom. Toen ik op vakantie ging, zat ik in mijn maag met de gedachte dat de Nederlandse overheid in een half jaar maar liefst 70 miljard euro extra heeft uitgegeven om de economie te stutten. Mooi dat dat kon, maar het had wel tot gevolg dat de staatsschuld op zal lopen met 70 miljard. Overigens werd dat bedrag twee maanden geleden nog geraamd op 92 miljard(!). Dat viel dus weer een slordige 20 miljard mee. Of tegen? Want, wat las ik in een analyse van Coen Teulings, hoogleraar economie en tot 2013 directeur van het CPB? Geld lenen kost helemaal geen geld meer. Sterker nog, met de negatieve rente van dit moment levert elke euro die de overheid leent zelfs geld op. Vorig jaar rond Prinsjesdag was dat voor ’s lands penningmeester Wopke Hoekstra aanleiding te speculeren over het lenen van 50 miljard euro, die hij in een investeringsfonds wilde stoppen. Om hem een beetje aan ideetjes te helpen vroeg dit vakblad vorig jaar aan voorzitter Doekle Terpstra van Techniek Nederland of hij goede ideeën had om dat geld goed te besteden. Zeker interessant om dit – bijna een jaar na dato – nog eens terug te lezen via de link http://bit.ly/EW-50miljard.

Ik was bang dat Hoekstra, die dus het laatste half jaar 70 miljard meer had uitgegeven dan begroot, het mooie plannetje al lang en breed onderin een la met andere proefbalonnetjes had gestopt. Maar wat schetste mijn verbazing, in juli kondigde hij aan nog vóór Prinsjesdag 2020 te komen met uitgewerkte plannen. Omdat minister Wiebes met zijn collega kibbelde dat hij eigenlijk de bedenker was, heet het fonds in Haagse kringen inmiddels het WopkeWiebes-fonds, maar dat is mij om het even. Ik kijk reikhalzend uit naar een goed gevuld fonds waaruit voor de langere termijn structurele en de economie versterkende projecten kunnen worden gefinancierd. Dat is eens wat anders dan al die begrijpelijke paniekmaatregelen en besluiten op basis van de dagkoersen van de economische groei/krimp, werkloosheidcijfers en coronacijfers. En natuurlijk hoop ik dat beide bewindslieden nog wat opsteken van het interview met Doekle Terpstra, waarin hij onder andere aandringt op investeringen om de klimaatdoelstellingen te halen. Daarmee sla je twee vliegen in een klap; economische groei én een leefbare aarde.

Paul Smorenburg
hoofdredactie E&W Installatietechniek
p.smorenburg@technieknederland.nl
Twitter @EW–Installatie