Mei 2025
De zingeving van regelgeving
Elk zichzelf respecterend kabinet is er altijd als de kippen bij om regeldrukvermindering als een speerpunt te verklaren. Het idee heerst dat regels beknellend zijn voor het ondernemersklimaat en dat een regelvrij land het ideaal is voor de gemiddelde hardwerkende middenstander. Wetten en regels uit Den Haag staan al garant voor puistjes en pukkeltjes, maar wetten en regels uit Europa zijn helemaal verschrikkelijk. Wat die ambtenaren verzinnen is totaal losgeslagen van de werkelijkheid, zo klinkt het dan.
Toch pleit ik voor herwaardering van de regels. Wetten en normen brengen namelijk veel goeds. Natuurlijk begrijp ik dat er regels zijn die tot frustratie leiden, onzinnig voelen en leiden tot een hoop vermijdbaar werk. Maar dit is vaak eerder de uitzondering dan de regel.
Een voorbeeld van regelgeving uit Europa die daadwerkelijk zijn kracht heeft bewezen, is de Ecodesign-richtlijn. Deze regelgeving legde de wattages van consumentenartikelen, zoals lampen en wasdrogers, aan banden. Deze Europese ‘bemoeizucht’ heeft de gemiddelde consument zo’n 500 euro op jaarbasis bespaard. En tot 2040 kan het evenveel CO2-besparing opleveren als het jaarlijks energiegebruik van 2,6 miljoen auto’s. Best indrukwekkende cijfers.
Hoe belangrijk duidelijke regelgeving is, blijkt vooral wanneer dit niet het geval is, zoals bij het bepalen van de bijtelling. Als je privékilometers rijdt in een bestelbus of personenauto van de zaak moet je bijtelling betalen. Toch bestaan hier uitzonderingen op. Want als je bijvoorbeeld een hele vieze bestelbus hebt en privé een hele luxe personenauto dan mag je onder bepaalde omstandigheden toch wel weer privé rijden in die vieze bus. Niet erg duidelijk hè? Want wat is heel vies? Wat is heel luxe? Wat zijn die bepaalde omstandigheden? Ik heb menig ondernemer horen klagen: ‘Maak nu maar een heldere regel, dan weet ik tenminste waar ik aan toe ben.’
En wat te denken van belastingen? Natuurlijk, belasting betalen is nooit leuk, maar iedereen begrijpt waarom we het doen. Van de belastingen worden de wegen aangelegd, hebben we een onafhankelijke rechtspraak, kunnen we onderwijs geven aan de kinderen en zorg aan de zieken en ouderen. Weten waarom je er tijd en geld aan besteedt, verkleint het gevoel van zinloosheid of het verdoen van je tijd.
De kern van regelgeving is de zin ervan. De politiek, of het nu lokaal, nationaal of Europees is, zou altijd moeten benadrukken waarom een regel, een wet of een norm in het leven is geroepen. Het gaat niet om het middel, maar om het doel. En wij als Techniek Nederland moeten dit in het vizier houden als we invoeren of afschaffen van een regel bepleiten. Dit lijkt mij voor ons in elk geval een heldere regel.