EW04 Omslag 600
Januari 2021

‘Installatiebeheer is een lerend proces. Ook voor ons’

Interview met Ronald Smit, manager Integraal productmanagement bij Unica Building Services

04 01

Ronald Smit is manager van de afdeling Advies- en Inspectie van technisch dienstverlener Unica. Deze sectie is opgezet om het installatiemanagement meer integraal te benaderen. En dat is volgens Smit hard nodig: ‘Ik schat dat zo’n veertig procent van de gebouwbeheerders onvoldoende kennis heeft van hun verplichtingen.’ Niet uit onwil, benadrukt hij, maar vanwege de complexiteit. ‘Techniek en regelgeving zijn constant in beweging. Om die reden vertrouwen ze op onze branche.’

De afdeling Advies en Inspectie werd drie jaar geleden opgezet bij Unica Building Service. Specialisaties als drinkwaterveiligheid, koeltechniek, elektrotechniek, brandveiligheid en stooktechniek, maar ook de disciplines assetmanagement en duurzaamheid zijn ondergebracht bij die afdeling. De kennis op zich was al aanwezig. Nieuw is  de methodische onderlinge samenwerking. Ronald Smit coördineert vanuit de nieuwe afdeling de integrale aansturing van inmiddels ruim honderd vakspecialisten. Door vanuit meerdere disciplines naar gebouwbeheer en installaties te kijken, kan de dienstverlener de naleving van wet- en regelgeving over de volle breedte beter borgen. ‘Dat traject begint met bewustwording  bij de klant’, meent Smit. ‘Gebouweigenaren en werkgevers hebben een zorgplicht op het gebied van veiligheid, gezondheid en welzijn. Niet alleen moeten zij die plicht naleven, ze moeten het ook kunnen aantonen. Wij ondersteunen hen hierbij, van advies en inspectie tot borging en bewijs.’

Wat voegen jullie dan toe aan het ‘standaard’-installatiebeheer?

‘De meeste gebouweigenaren snappen best dat ze hun installaties op orde moeten hebben en laten ze netjes jaarlijks controleren. Vaak is er wel sprake van een gat tussen operatie en strategie. Een goed technisch functionerend gebouw dat voldoet aan de wet- en regelgeving, kan bijdragen aan de bedrijfsvoering en strategische doelen van vastgoedeigenaren of gebruikers. Verzekering en handhavingsinstanties, zoals de milieu-inspectie, willen daarvan  bewijs zien in de vorm van  genomen maatregelen. Welke documenten daarvoor nodig zijn en hoe je die samenstelt, dat is de kennis die wij in huis hebben. En belangrijker nog, die kennis hebben we geïntegreerd in onze werkwijze van integraal installatiebeheer. Wij vertalen de strategische doelen van een organisatie naar het beleidskader en een integraal beheer- en uitvoeringsplan. We leveren per gebouw en per installatie maatwerk. En gevonden problemen lossen we simpelweg zelf op; ons bedrijf beschikt daarvoor over ruim duizend servicetechnici.’

Is daar behoefte aan?

‘Ja. We merkten regelmatig dat klanten niet volledig op de hoogte zijn van wet- en regelgeving. Ik schat dat zo’n veertig procent van de organisaties onvoldoende kennis heeft over hun verplichtingen. Tegelijkertijd ­veranderen de regels ook constant. Zo is het voor gebouweigenaren bijna ondoenlijk om alles bij te houden. Daarvoor vertrouwen ze op de installatie-sector. Logisch dus om dit in onze dienstverlening mee te nemen. Klanten verwachten dat ook vaak. Ze komen bijvoorbeeld met de vraag om ‘iets met waterveiligheid’ te doen. Zo’n verzoek gaat verder dan alleen vakbekwaamheid inzake techniek. Je moet kunnen adviseren, installeren, inspecteren, rapporteren en borgen. Die integrale kijk hebben we daarom gestandaardiseerd in een aparte service. Betere standaardisatie maakt betere inspectie mogelijk, wat weer tot een beter resultaat leidt. Klanten waarderen die meerwaarde.’

‘Betere standaardisatie maakt betere inspectie mogelijk’

Kunt u dat voorbeeld concreet maken?

‘Die vraag over drinkwaterveiligheid wordt door onze specialisten watertechniek opgepakt. Zij gaan langs bij de klant en bieden inzicht in de mogelijkheden en verplichtingen rondom onder meer legionellapreventie. Vervolgens inspecteren en analyseren we de mogelijke risico’s in de drinkwaterinstallatie. Dan volgt een advies hoe risico’s zoveel mogelijk kunnen worden ondervangen. Indien gewenst voeren we technische aanpassingen uit en stellen periodieke beheermaatregelen op. Denk aan het regelmatig spoelen en temperaturen van de leidingen, boilerreiniging, het nemen van watermonsters en het controleren van de keerkleppen. Wanneer je dit automatiseert, creëer je een definitieve oplossing. We maken het netjes af met juiste rapporten, zodat de klant kan aantonen dat het aan de geldende voorschriften voldoet.’

Hoe belangrijk zijn al die voorschriften?

‘Cruciaal, ze zijn er voor de veiligheid van gebouw en mensen. Klimaatinstallaties kunnen bijvoorbeeld de gezondheid van een gebouw maken of breken. Door Covid-19 is daar nu nog eens extra aandacht voor. Iedereen checkt plots zijn ventilatiesystemen en controleert of die aan de regels voldoen. Want die zijn er niet voor niks, blijkt nu wel! Ik durf dan ook te stellen dat het coronavirus het proces om tot een betere afstemming op wet- en regelgeving te komen, versnelt. Bedrijfsgebouwen die voldoen aan de eisen, profiteren deze periode duidelijk op het gebied van gezondheid, kosten en worden door gebruikers als veiliger ervaren.’

Komen jullie veel misstanden tegen?

‘Misstanden is een groot woord, maar we zien in de markt wel een gebrek aan inzicht in de balans tussen de prestaties, risico’s en kosten van installaties. Lag de nadruk vroeger duidelijk op kosten, tegenwoordig is er gelukkig steeds meer aandacht voor het beheersen van risico’s en zijn vooral prestaties belangrijk. Dat uit zich dan weer in een beter onderhoud en dus minder risico’s, wat ook weer in lagere kosten resulteert. Natuurlijk zie je nog wel verschillen per klant, want de balans is voor iedere opdrachtgever anders. Bedrijven waar de mens meer centraal staat, hebben daar over het algemeen meer aandacht voor. De meeste aandachtspunten komen we tegen bij nieuwe klanten. Dat is net zoiets als wanneer je naar een nieuwe tandarts gaat. Die vindt plots ook allemaal gaatjes die de vorige niet had opgemerkt. Vooral bij elektrotechnische ­installaties zien we regelmatig onveilige situaties. ­­En dat is in potentie erg gevaarlijk.’

04 02

Is er onvoldoende aandacht voor elektrotechnische veiligheid?

‘Dat vind ik wel. Op deze discipline is weinig controle door de overheid. En je ziet dat de ‘eigen’ installateurs van verhuurders soms langs elkaar heen werken. Er is onvoldoende beleid voor elektrotechniek, terwijl de risico’s groot zijn. Als wij onveilige situaties tegenkomen, dan acteren we daar direct op. Eventueel door de installatie stil te leggen totdat het probleem is opgelost. En het oplossen gaat verder dan verhelpen, we gaan vooral het gesprek met de klant aan, om te zorgen dat het veilig blijft. Daarom benadrukken we altijd het installatiebeheer goed te borgen in de organisatie. Een veilige elektrotechnische bedrijfsvoering vergt de juiste middelen en aandacht. Wijs er iemand voor aan, dan maak je het belangrijk.’

Wat heeft nu jullie focus?

‘Naast een betere naleving van wettelijke eisen, zijn we al vanaf de eeuwwisseling veel bezig met duurzaamheid. Dat is een doelstelling van veel klanten en wij nemen ze graag mee op reis. Op onze vestigingen hebben we daar specialisten voor, ook vanuit ons zusterbedrijf Unica Energy Solutions. Ze ondersteunen bij kleine vragen, bijvoorbeeld of er een duurzamer alternatief is voor een koelmachine die moet worden vervangen. Samen met de gebouwbeheerders bepalen zij welke stappen gezet kunnen worden om binnen een bepaalde tijd vastgestelde duurzaamheidsdoelen te halen. Natuurlijk sluit ook ons productfolio hierbij aan. Het Unica Innovation Center richt zich op praktische toepassing van innovatieve technologie. Zo creëren we nieuwe waarden op het gebied van comfort & beleving, duurzaamheid, efficiency en veiligheid.’

Innovaties voor het installatiebeheer?

‘Building Insight is daar een mooi voorbeeld van. Dit digitale dataplatform brengt alle relevante informatie uit een gebouw samen. Het open systeem verzamelt data uit gebouwbeheersystemen, sensoren, slimme meters, toegangssystemen, weerdata en apps van smartphones. De laatste maanden van 2020 was er volop interesse voor deze tool, mede vanwege het Corona-protocol. Beter inzicht in bezetting van een gebouw, bewegingspatronen, luchtkwaliteit, lichtintensiteit en mate van ventilatie helpt bij het nemen van maatregelen die de verspreiding van virussen kunnen voorkomen.’

Wat gebeurt er met al die data?

‘Met data creëer je inzicht in processen en kun je installaties beter laten samenwerken. Dat kan op kleine schaal en op grote schaal. Hoe dan ook ondersteunt het een veilige en comfortabele omgeving. Neem onze oplossing die inzicht geeft in de luchtkwaliteit van een ruimte. Dit concrete product biedt gebruikers inzicht in de kwaliteit van het binnenklimaat in onder meer scholen en verpleeghuizen. De toepassing bestaat uit een sensor die continu gegevens verzamelt over het CO2-gehalte in de ruimte. Die data kunnen worden geraadpleegd via mobiele telefoons door het scannen van de QR-code boven de sensor. Eventueel ontvangen gebruikers een bericht op hun smartphone als de voorgeschreven drempelwaardes worden overschreden. Met deze data kun je dus snel sturen. Op ‘macro-niveau’ gebruiken we diezelfde data ook in modellen om bijvoorbeeld toekomstig gedrag te voorspellen. Installatiebeheer is een lerend proces en informatie is de brandstof.’

‘Bewustzijn van de situatie bij de klant, daar start alles mee’

Snappen klanten alle digitale tools en platforms nog wel?

‘Jazeker. Ze snappen het belang, en de werking wordt ook steeds gebruikersvriendelijker met al die overzichtelijke dashboards. Qua veiligheid is er ook weinig angst. Het is wel belangrijk dat je duidelijke protocollen opstelt en je klant daarvan op de hoogte brengt. Digitalisering biedt  ongekende mogelijkheden bij het beheer. Maar wij willen graag nog beter in beeld krijgen hoe de gebruiker dat ervaart. Daarom zijn we nu druk bezig om een gesloten feedbacksysteem op te zetten. Nogmaals, installatiebeheer is een lerend proces. Ook voor ons.’

Wat vraagt goed beheer van jullie?

‘Een vooruitziende blik. Klanten verwachten van ­­ons een voortrekkersrol. Die rol kun je alleen goed invullen als je voorbereid bent op wat gaat komen. ­We verzamelen continu kennis over de nieuwste producten en wet- en regelgeving en koppelen daar de nodige acties aan. Bijvoorbeeld het opleiden van ons personeel. Enkele van onze vestigingen zijn nu al Scios scope 12-gecertificeerd. Ze sorteren daarmee voor op de aangescherpte inspecties die verzekeraars willen invoeren voor gebouwen met zonnepanelen. Ook hebben onze medewerkers hun BRL-certificaat uitgebreid om klanten te helpen bij de verplichte inspectie van kleinere ketels.’

Wat hebben jullie daarvoor nodig?

‘Tja, dan kom ik toch weer uit bij integraal inzicht. ­Voorspelbaarheid is voor veel organisaties steeds belangrijker, zij willen weten welke risico’s zij lopen en daar zelf de regie over houden. Bewustzijn van de ­situatie bij de klant, daar start alles mee. ­­Pas als we een volledige inventarisatie van alle assets in een gebouw hebben, kunnen we samen met de opdrachtgever de juiste balans bepalen tussen prestaties, acceptabele risico’s en kosten. Daar is tijd voor nodig en vakkennis.’

Tekst: Jojanneke Rodenburg
Fotografie: Herbert Wiggerman