Februari 2019
‘Verplicht iedereen tot dezelfde kwaliteitseisen’
Renzo van Heusden, algemeen directeur Bonarius
Hij kent beide kanten van de tafel. Renzo van Heusden zat jarenlang op de stoel van een woningcorporatie, nu leidt hij installatiebedrijf Bonarius met woningcorporaties als klant. Hij weet hierdoor wat de wensen zijn en dat vertaalt zich in een duidelijke bedrijfsfilosofie: kwaliteit. ‘Wanneer installaties met de juiste materialen en kennis worden aangelegd en onderhouden, krijgen excessen als koolmonoxide geen kans om slachtoffers te maken.’
Volgens Van Heusden staat kwaliteit synoniem voor veiligheid. Vanaf de jaren negentig ging het met beiden bergafwaarts. Reden: iedereen mocht installaties kopen en aanleggen. Gevolg: een groeiend aantal incidenten met soms zelfs dodelijke slachtoffers. Nee, exacte cijfers zijn er niet, maar dat het vaak om slechte cv-installaties gaat, is volgens de Bonarius-directeur wel duidelijk. ‘Het is een situatie die niemand wil; tijd om het tij te keren, dus.’
Hij verwelkomt dan ook de erkenningsregeling die hopelijk medio 2019 wordt ingevoerd als gevolg van het pittige advies van de Onderzoeksraad voor Veiligheid. Een ontwikkeling waaraan Bonarius zijn steentje heeft bijgedragen. ‘Wij namen onder meer deel aan de Uneto-VNI-vakgroep Koolmonoxidepreventie en doen mee aan de pilot CO-opleidingen. Want geloof me, veiligheid start met een gedegen opleiding.’
Het familiebedrijf telt drie vestigingen – Zwanenburg, Soest en Den Haag - waar in totaal 270 medewerkers werken. En Bonarius heeft een eigen Academy, waar het personeel via een BBL-traject wordt opgeleid.
Vanwaar die focus op opleidingen?
‘Als bedrijf hebben we ooit de keuze gemaakt om onze dienstverlening rondom het begrip ‘kwaliteit’ uit te bouwen. En het is heel simpel, als je kwaliteit wilt leveren, dan moet je vakkundige installateurs in dienst hebben. Die dienden zich niet in groten getale aan, dus hebben we zelf het heft in handen genomen en onze Academy opgericht. Daar hebben we nu ongeveer tachtig monteurs in opleiding. Iedereen met goede wil om te leren en hard te werken, krijgt een kans.
‘Met de juiste opleiding scheid je het kaf van het koren.’
Vervolgens brengen wij ze samen met roc-instructeurs de fijne kneepjes van het vak bij. Hier in Zwanenburg hebben we een eigen opleidingsruimte waar ze handelingen kunnen uitvoeren en theorie krijgen. De andere dagen gaan ze met ‘senior’-collega’s het veld in om het geleerde in de praktijk te brengen. We leggen de lat gelijk bij aanvang al hoog.’
Leidt zo’n scholingsproject niet af waar het om gaat: je klanten?
‘Juist niet. Onze klanten kennen ons niet anders dan superprofessioneel. Met de Academy stralen we juist dat gevoel van kwaliteit uit. Geen stoffige mannetjes, maar jongens die in nette bedrijfskleding, goede auto’s en met het beste materiaal komen voorrijden. Ze kunnen werken én hebben kennis van zaken. Dat waarderen onze klanten. We werken vooral voor woningcorporaties en beleggers. Dan ben je toch een beetje hun visitekaartje als je bij bewoners aanbelt. Trouwens, wij claimen juist de moeilijkste en ingewikkeldste opdrachten uit te kunnen voeren. Dan is een up-to-date kennisniveau wel wenselijk. Door onze opleidingen wordt dat niveau constant geborgd. En juist door die aandacht op scholing, laat je zien dat het je om de lange termijn gaat. Geen snelle winst, maar een betrouwbare partner die investeert in de toekomst. Dezelfde bedrijfsvoering die onze klanten nastreven.’
Hoe vergroot scholing de veiligheid?
‘Daar was de Onderzoeksraad heel duidelijk in. Zij constateerde dat veel veiligheidsproblemen veroorzaakt werden door, ik citeer: ‘Tekortkomingen in vakmanschap van de verschillende installateurs’. En hoe werk je die tekortkomingen weg? Juist, door scholing. Zoals gezegd kan sinds de jaren negentig iedereen een cv-ketel kopen en ophangen. Wat leidingen plaatsen, knelkoppeling erop en klaar. Niemand die het werk ooit controleert. Laat staan onderhoudt. Combineer dat met de ‘niet failsafe en foolproof ontworpen verbrandingsinstallaties’ (ook uit het rapport van de Veiligheidsraad, red), en het is wachten op problemen. Die zijn er nu dus ook. Als je weet dat de meeste incidenten met koolmonoxide gebeuren door foutief aangelegde of weggewerkte rookgasafvoersystemen, kun je jonge monteurs daar juist tijdens de opleiding op wijzen. Zodat die fouten niet nogmaals worden gemaakt. Installateur zijn is echt een vak. Dat moeten we weer meer gaan erkennen en waarderen. Met de juiste opleiding scheid je het kaf van het koren.’
Is het verbeteren van de vakkennis voldoende?
‘Nee, zeker niet. Vooralsnog is er onvoldoende kwaliteitsborging. Zonder duidelijke regels is het lastig te bepalen wanneer ‘iets’ veilig is. Ik vind dat installateurs daarin meer hun eigen verantwoordelijkheid moeten nemen. Certificatiesystemen zijn daar goede tools voor. Wij hebben dan ook bewust voor een hele ‘kapstok’ aan certificaten gekozen. CV-OK, KViNL, BRL 6000, VCA, Scios, noem maar op. Kijk, een kwaliteitssysteem moet nooit een doel op zich zijn, maar een middel om het werken te verbeteren. En dat is alleen maar goed; voor je klanten, medewerkers en dus het eigen bedrijf. Natuurlijk vraagt het wel om wat aandacht, maar zulke rare eisen stellen de meeste kwaliteitssystemen niet. Wat mij betreft dient een installateur die met verbrandingsinstallaties werkt gewoon de juiste vakbekwaamheid en meetmiddelen in huis te hebben. Een betrouwbaar bedrijf heeft zijn zaakjes op orde. Punt uit. Nu moeten we nog te vaak de problemen van anderen oplossen. Zij werken lekker goedkoop en wij zitten met de ellende. Dat frustreert. Dus wat ons betreft: voor iedereen verplicht dezelfde kwaliteitseisen laten gelden.’
Je noemde ook onderhoud als verbeterpunt. Hoe zie je dat?
‘Je werkt stopt niet na de installatie of de montage. Je zult de vinger aan de pols moeten houden via regelmatige inspecties. Ik denk dat het belang van onderhoud in het verleden te vaak werd onderschat. Nog steeds bieden veel installateurs deze service niet. Ook hier geldt dat we duidelijke richtlijnen missen. Dat je preventief veel leed kunt voorkomen, lijkt me evident. Bonarius onderhoudt circa 180.000 cv-installaties. We gebruiken hiervoor ‘zwermen’; groepen van ongeveer 25 monteurs die samen een complete wijk of flat controleren. In die groep zitten trouwens ook weer leerlingen. Onder begeleiding van specialisten leren zij zo in korte tijd veel verschillende praktijksituaties op te lossen. Want je komt natuurlijk van alles tegen, ook hele slechte installaties. Vandaar dat onze monteurs sinds 2015 altijd met CO-persoonsbeveiliging een pand betreden. Veiligheid geldt immers ook voor hen.’
Maar een ketel gaat toch jaren probleemloos mee?
‘Door de vrije marktwerking kom je helaas alle soorten kwaliteit tegen. En veiligheid betreft meer dan de ketel alleen; de rookgasafvoersystemen zijn net zo belangrijk. Daar kijkt een goede installateur dus ook naar. Sterker nog, als er een nieuwe ketel in moet, vervangen we standaard de RGA, conform NPR 3378. Het is heel belangrijk om veiligheid integraal te benaderen. Tot en met de gebouwschil aan toe. Is in een woning onlangs bijvoorbeeld dubbel glas geplaatst, dan heeft dat invloed op het klimaat en dus de cv-installatie. Daar moet eventueel op worden geanticipeerd. Dat kan alleen wanneer je regelmatig langskomt en de actuele staat van onderhoud goed in beeld hebt.
‘Een betrouwbaar bedrijf heeft zijn zaakjes op orde. Punt uit.’
Daarom inventariseren wij nu voor twee grote corporaties, gestructureerd alle cv- en bijbehorende rookgassystemen. Want ook zij weten dat wanneer je meer tijd besteedt aan preventief onderhoud, je minder vaak last hebt van storingen. Ofwel, veilige en duurzame systemen leiden tot tevreden klanten.’
Zonde van je tijd. We gaan straks toch van het gas af?
‘Op de lange termijn, ja. Tot die tijd hebben bewoners elke dag met hun cv te maken en die installatie moet gewoon goed zijn. Gasloze toekomst of niet, vandaag staat kwaliteit centraal. En morgen moet die kwaliteit het liefst nog beter zijn. Daar richten wij ons op, bijvoorbeeld met automatisering. We werken eraan om alle cv’s van onze klanten op afstand te monitoren, sturen en afstellen. We hebben in onze computers allerlei dwarsdoorsneden en werktekeningen opgeslagen zodat we voor elke locatie juiste analyses kunnen uitvoeren. Met data kunnen we nog veel verschil maken. Qua veiligheid, maar ook energiebesparing. Daar hebben onze klanten nu wat aan. Op dit moment vind ik de erkenningsregel dan ook belangrijker dan alle ‘gasloze’ suggesties. Ik verwacht snel duidelijkheid en hoop dat Den Haag met een goede uitwerking van de adviezen komt.’
Als de erkenningsregeling wordt ingevoerd, wat verandert er dan?
‘Dan gaan we eindelijk appels met appels vergelijken. Iedereen moet aan dezelfde richtlijnen en eisen voldoen om met verbrandingsinstallaties te mogen werken. Zowel op persoons- als bedrijfsniveau. Ik ga er dan ook vanuit dat systemen op een uniforme, veilige manier worden gemonteerd en onderhouden. Het aantal incidenten met koolmonoxide zal daardoor ongetwijfeld afnemen. Wat ons betreft, mag de regelgeving zo streng mogelijk worden ingevuld. Voor Bonarius zal er weinig veranderen. We werken al met zoveel verschillende kwaliteitssystemen, dat een overstap naar een centrale wetgeving alleen maar positief zal uitpakken. Ook financieel. Want zoals vaak gaan de meeste discussies weer over centen. Terwijl de kwaliteit van de sector met sprongen vooruit zal gaan. Dat is superbelangrijk.’
| Naam: |
Renzo van Heusden |
| Geboortejaar: |
1979 |
| Bedrijf: |
Bonarius Techniek en Bonarius Service |
| Woonplaats: |
Amsterdam |
| Privé: |
Getrouwd met Annemieke, 2 kinderen (6 en 8 jaar) |
| Hobby’s: |
Bonarius en natuurlijk mijn kinderen |
Tekst: Jojanneke Rodenburg
Fotografie: Sander van der Torren