Omslag EW09 600
26 februari 2024

Aardwarmte is nodig voor energie-onafhankelijkheid

Nederland produceert 6,8 petajoule aan aardwarmte

aardwarmte-web

In 2023 is er in Nederland in totaal 6,8 PJ (petajoule) aan aardwarmte geproduceerd. Omgerekend kan hiermee een stad als Utrecht (165.000 huishoudens) worden voorzien van warmte. De productie kán en moet volgens de vereniging Geothermie Nederland flink worden opgeschroefd om een bijdrage te leveren in de energietransitie.

De cijfers zijn vandaag bekengemaakt door Geothermie Nederland. De hoeveelheid aardwarmte blijft steken op dezelfde hoeveelheid als het jaar ervoor, terwijl er volgens de vereniging veel meer aardwarmte nodig én mogelijk is. Voorzitter Bolscher roept de overheid op om werk te maken van een versnellingsprogramma waarmee aardwarmte een grotere rol kan spelen om Nederland energie-onafhankelijk te maken van het buitenland. ‘Er zijn veel meer putten op veel meer plaatsen nodig om de ambities uit het Klimaatakkoord te realiseren. Het gat tussen wat we nodig hebben aan energie en wat we zelf opwekken is heel groot. We winnen steeds minder aardgas en zijn met het sluiten van het Groninger gasveld afhankelijker geworden van import. Het stellen van een nationaal doel voor Geothermie, bijvoorbeeld 40-50 PJ in 2030 zou goed zijn. Het helpt heel erg als duidelijk is waar je naar toe wilt.’

Versnellingsprogramma

Geothermie Nederland telt dat er op dit moment meer dan 100 aardwarmteprojecten in de pijplijn zitten. Bolscher vindt dat er maatregelen nodig zijn om de vele nieuwe initiatieven succesvol te kunnen laten zijn. ‘Het is fijn dat politici, de staatssecretaris en minister oproepen om geothermie op verschillende manieren te steunen. Maar de overheid moet echt een aantal knelpunten wegnemen om aardwarmte optimaal te laten meedoen in het Nederlandse energiesysteem.’

Uitvoercapaciteit

Als voorbeeld van zo’n knelpunt noemt Bolscher de uitvoercapaciteit. ‘Zowel aan de beleidskant als aan de kant van de vergunningsverstrekking zou er door meer capaciteit veel sneller geacteerd kunnen worden. Kleine veranderingen in de wet of aanpassingen in de vergunningen duren nu soms jaren.’

SDE++

Bolscher denkt ook aan het beter inrichten van de ondersteunende instrumenten. Dat geldt wat hem betreft vooral voor het beter passend maken van de SDE-subsidie voor geothermieprojecten. ‘De SDE++ is erg goed geweest voor duurzame elektriciteit uit zon en wind. Voor de warmtetransitie was deze subsidie echter veel minder effectief. Wij hebben onderzocht dat door een gedeeltelijke investeringssubsidie (CAPEX-subsidie) bij aanvang er meer projecten sneller gerealiseerd kunnen worden.’

Warmtenetten

Bolscher ziet nog een probleem waardoor de groei van geothermie vertraagt. ‘De nieuwe warmtewet laat nog steeds op zich wachten. Warmtenetprojecten in de gebouwde omgeving komen daardoor veel te langzaam uit de startblokken. Terwijl juist geothermie de meest logische duurzame warmtebron voor een warmtenet is.’

Lees ook:

Infographic-Geothermie-cijfers-2023 (2)

Productiecijfers aardwarmte 2023

Het aandeel aardwarmte in Nederland leverde omgerekend 365.000 ton minder aan CO2-uitstoot op. Met 39 aardwarmtedoubletten op 27 locaties levert aardwarmte een besparing op van meer dan 193 miljoen m3 aardgas per jaar. Dit staat gelijk aan de hoeveelheid aardgas die huishoudens in een stad met de omvang van Utrecht in 2023 verbruikten. De productiecijfers van 2023 zijn verzameld door Geothermie Nederland, de brancheorganisatie van geothermie (aardwarmte).