EW04 Omslag 600
21 juni 2021

Is PV-geluidsscherm oplossing in energietransitie?

Doorbraak vraagt om meer dan technologische doorbraak

web-PV Geluidsscherm Genk © UHasselt(foto UHasselt)

Het integreren van geluidsschermen met PV kan een wezenlijke bijdrage leveren aan de energietransitie. In Rosmalen test Heijmans sinds begin dit jaar een PV-geïntegreerd geluidsscherm en boekt vorderingen, al vraagt een echte marktdoorbraak om meer dan technologische doorbraken.

Binnen het Rolling Solar-project onderzoeken en ontwikkelen diverse kennisinstituten en bedrijven het potentieel van de toepassing van PV geïntegreerde geluidsschermen. Een van die bedrijven is Heijmans dat op een eigen bedrijfsterrein in Rosmalen een testopstelling van 12 meter breed bouwde. Dat deed de onderneming in vastgoed, bouw, infra- en installatietechniek samen met Soltech, Sanko Solar, Solliance en TNO EnergieTransitie. Op een betonplint rusten in totaal 5 cassettes van ieder een meter hoog. In de cassettes zijn zonnecelmodules verwerkt. De twee onderste bevatten tweezijdige kristallijn siliciumzonnecelmodules. De bovenste is uitgerust met dunnefilm CdTe-zonnecelmodules, de middelste 2 met dubbelzijdige dunnefilm CIGS-zonnecelmodules.

Instralingspatroon

De testen verlopen volgens innovatiemanager Stijn Verkuilen van Heijmans voorspoedig. ‘De kristallijn silicium zonnecelmodules dienen als referentie voor de metingen. De interesse gaat met name uit naar de opbrengst en gedraging van de dunnefilm PV-technologieën in deze specifieke toepassing met haar unieke instralingspatronen en constructieschaduwen. De CdTe- en CIGS-zonnecelmodules zijn in tweetallen geplaatst om twee verschillende testen te kunnen verrichten. Op de ene helft voeren we IV-curvemetingen uit om te zien hoe de module zich gedraagt bij deze ongewone instralingspatronen. De andere helft van het systeem is via omvormers aangesloten op het elektriciteitsnet om te monitoren hoe de stroomlevering verloopt. Zo kunnen we onderzoeken of het gebouwde systeem als geheel – de PV-modules plus omvormer – goed samenwerkt en naar behoren functioneert.’

Bifacials langs de A50 bij Uden

Het is niet het eerste PV-geluidsscherm dat Heijmans realiseerde. Binnen het Solar Highways-project bouwde het bedrijf eerder al een 400 meter lang geluidsscherm met 136 kristallijn siliciumzonnepanelen langs de A50 bij Uden. Verkuilen: ‘Daarbij kozen we uit het oogpunt van maximale stroomopbrengst voor bifacials. Dat blijft ook voor de toekomst de logische keuze voor deze toepassing, want die ervaring heeft ons geleerd dat het technologisch kan; het geluidsscherm functioneert nu al bijna 3 jaar prima.’

Investeringskosten moeten nog verder omlaag

Dat wil volgens de innovatiemanager nog niet zeggen dat een grootschalige marktintroductie voor de deur staat. ‘Er is nog geen sprake van een positieve businesscase; de terugverdientijd moet omlaag. Het reduceren van de investeringskosten is daarbij de grote opgave. Een geluidswal staat er in Nederland in eerste instantie om het geluid tegen te houden. Het toevoegen van een extra PV-functie is ‘bijvangst’ die pas interessant is als het echt iets oplevert.’

Voor het omlaag brengen van de kosten moeten volgens Verkuilen daarom allereerst de prijzen van de PV-specials omlaag. ‘Daarom zien wij grote kansen in dunnefilmtoepassingen, zeker gezien de ontwikkelingen bij TNO. Daar wordt nu hard gewerkt aan opschaling van het productieproces waarbij dunnefilm zonnecelmodules op iedere gewenste maat in groot volume kunnen worden gemaakt’, aldus de innovatiemanager.’

We moeten uit de pioniersfase komen

Verkuilen hoopt dat het Rolling Solar-project gaat zorgen voor een doorbraak. Het project moet helpen om de pioniersfase voorbij te komen, niet alleen middels technologieontwikkeling en kostenreductie, maar ook door het motiveren van allerhande publieke en private stakeholders. ‘Vernieuwingen blijven nog te vaak steken in kleinschalige proeven. Na ons project in Uden hebben we diverse ondernemingen en wegbeheerders over de vloer gehad. Het enthousiasme werd echter getemperd toen de kosten aan de orde kwamen. Dit moet worden doorbroken om verder te komen.’

Rolling Solar Project

In het Rolling Solar-consortium hebben diverse bedrijven en onderzoeksinstellingen uit België, Nederland en Duitsland de handen ineengeslagen om de mogelijkheden van het integreren van PV in de infrastructuur verder te onderzoeken en daarbij belangrijke stappen te zetten in het kosteneffectief naar de markt brengen van die technologie. Het project valt binnen het Interreg-programma Euregio Maas-Rijn; wordt gefinancierd vanuit het Europese Fonds voor Regionale Ontwikkeling en mede ondersteund door de provincies Noord-Brabant, Vlaams-Brabant, Limburg en Luik, en het Nederlandse ministerie van Economische Zaken en Klimaat.