EW01 omslag 600
18 december 2024

Nederland kan een kerncentrale aan energie besparen

Techniekorganisaties: Rijk moet in 2025 volledig overstappen op ledverlichting

Ledverlichting

Met grootschalige toepassing van ledverlichting kunnen we 6,5 TWh besparen. Dat schrijven Techniek Nederland, FME, Fedet en de Nederlandse Licht Associatie in een gezamenlijke brief aan de Tweede Kamer die op 18 december een commissiedebat Energiebesparing voert. Het te besparen vermogen is vergelijkbaar met de hoeveelheid energie die één kerncentrale kan opwekken.

De techniekorganisaties zijn kritisch over het trage tempo waarmee Rijkswaterstaat en het Rijksvastgoedbedrijf conventionele verlichting vervangen. In een gezamenlijke brief vragen zij de Tweede Kamer ervoor te zorgen dat in 2025 alle rijkswegen en rijksgebouwen zijn voorzien van ledverlichting. Er is geen reden om te wachten, want, zo zegt FME-voorzitter Theo Henrar in een toelichting bij de brief, 'omschakelen naar ledverlichting verdient zich in gemiddeld tweeënhalf jaar terug, verlaagt de CO2-uitstoot én het bespaart de overheid geld.'

Urgentie ontbreekt

Volgens de techniekorganisaties vertragen bureaucratische procedures en gebrek aan urgentie bij de overheid de overstap naar energiezuinige ledverlichting in Nederland. Rijkswaterstaat hanteert volgens Techniek Nederland voorzitter Doekle Terpstra een planning waarin 70% van de verlichting op het hoofdwegennet pas in 2028 of 2030 vervangen is. Dat tempo past volgens hem niet bij de ambitie van minister Hermans van Klimaat en Groene Groei (KGG) om méér energiebesparende maatregelen te nemen. ‘Ledverlichting kan snel en effectief energie besparen, maar dan moeten we nu wel versnellen en niet wachten op natuurlijke vervangingsmomenten.’

Grote impact op energiebesparing en kosten

Als het aan Henrar ligt, komt het kabinet begin volgend jaar al met een ambitieus en concreet actieplan voor een snelle omschakeling. ‘Met een grootschalige toepassing van ledverlichting kunnen we 6,5 TWh besparen. Dat is vergelijkbaar met het vermogen van een kerncentrale.’ De organisaties wijzen er in de brief op dat de overheid door de trage omschakeling naar ledverlichting veel meer belastinggeld kwijt is aan energie dan nodig zou zijn. Daarnaast kan een snelle toepassing van ledverlichting de netcongestie verminderen. Dat is belangrijk om vaart te kunnen houden in de energietransitie.

Geen overlast voor weggebruikers

Volgens Rijkswaterstaat zou het vervangen van verlichting langs de rijkswegen leiden tot wegafsluitingen. De techniekorganisaties zijn ervan overtuigd dat de vervangingsoperatie kan plaatsvinden zonder overlast voor weggebruikers. De werkzaamheden kunnen buiten de spits worden uitgevoerd en op kleinere baanvakken. De briefschrijvers menen verder dat de omschakeling naar ledverlichting in rijksgebouwen te traag verloopt als gevolg van bureaucratische procedures. Ook veel gemeenten blijven achter bij de overstap naar ledverlichting. Gerichte ondersteuning en betrouwbare dataverzameling zijn hier noodzakelijk om vooruitgang te boeken.