Dat zijn de belangrijkste conclusie van een onderzoek onder ruim 1.200 mensen uit het testpanel van het televisieprogramma RADAR die zelf ervaring hebben met een warmtepomp. Techniek Nederland is het niet eens met de harde kritiek, maar pikt wel het signaal op dat er ‘werk aan de winkel is’ om het bestaande beeld bij te stellen.

Klachten

In de uitzending bij Avro/Tros kwam gisteren een bewoner aan het woord (Mark Keizer) die zeer ontevreden was over zijn warmtepompinstallatie. Keizer heeft een woning met een warmtepomp, cv-ketel en een zonnecollectorsysteem en ervaart verschillende klachten. De woning wordt onvoldoende warm en het verwachte rendement wordt volgens de bewoner niet gehaald.

Onvoldoende

Jos de Leeuw en Jan Aerts keken op verzoek van RADAR of de installaties volgens geldende standaarden en regelgeving zijn ontworpen en aangelegd. De algemene conclusie van de twee technisch specialisten van kennisorganisatie ISSO was dat veel installaties in deze woning niet voldoen aan de eisen die aan een goed ontwerp mogen worden gesteld.

Certificering

De installatiesector kreeg tijdens de uitzending flinke kritiek te verduren. Een klachtenprocedure voor ontevreden klanten is er niet volgens Groen Links Tweede Kamerlid Tom van der Lee die in het programma aan het woord kwam. Bovendien ontbreekt een verplichte certificatie voor bedrijven die warmtepompen installeren. Van der Lee kondigde aan bij de verantwoordelijk bewindspersonen Ollongren (bouwen) en Wiebes (BZK) te pleiten voor een verplichte certificeringsregeling voor warmtepompen.

Zak geld

Professor Transitie Jan Rotmans (Erasmus universiteit Rotterdam) zei bij RADAR dat de transitie op deze manier nooit op gang komt. Hij uitte kritiek op de overheid die volgens hem het geld verkeerd inzet. ’Het kabinet stelt dan een zak met geld beschikbaar van 200 miljoen om 25 wijken te verduurzamen. Ik voel dat als het afkopen van de weerstand bij mensen om hun huis te verduurzamen.’

Energiewijkteams

De professor ziet voor het creëren van draagvlak bij de consument veel meer in het instellen van energiewijkteams, en bedrijven die consumenten goed voorlichten, hen ontzorgen en faciliteren. Daarmee motiveer je mensen om stappen te zetten in plaats van ze alleen maar even over de streep te trekken met een zak geld.

Veel tevreden consumenten

Techniek Nederland dat in het televisieprogramma niet aan het woord kwam zegt in een reactie graag enkele misverstanden op te helderen. De brancheorganisatie zegt signalen van ontevreden consumenten zeer serieus te nemen, maar vindt dat het (kleinschalige) onderzoek van Radar over het hoofd ziet dat er ook veel consumenten zijn die bijzonder tevreden zijn over het comfort én de besparing die hun warmtepomp biedt.

Niet iedere woning is klaar voor de warmtepomp

Uit het onderzoek blijkt niet of de panelleden die klaagden over hun warmtepomp in een huis woonden dat ook geschikt was voor een warmtepomp, want een warmtepomp is niet voor elke woning de ideale oplossing, geeft Techniek Nederland aan. ‘Met name in oudere huizen zijn bouwkundige aanpassingen, zoals extra isolatie, nodig om de woning op een effectieve manier te verwarmen met behulp van een warmtepomp. Een deskundige installateur zal in een oude, niet of matig geïsoleerde woning géén warmtepomp adviseren.’

Warmtepompspecialisten

Niet ieder installatiebedrijf dat bij Techniek Nederland is aangesloten, is overigens een specialist op het gebied van warmtepompen. Voor bedrijven die warmtepompen plaatsen in bestaande woningen bestaat een certificering en een erkenning. Een bedrijf dat over zo'n certificering of erkenning beschikt, controleert na oplevering of de technische systemen goed functioneren. De brancheorganisatie adviseert consumenten daarom een warmtepomp uitsluitend te laten installeren door een bedrijf dat is aangesloten bij Techniek Nederland én een erkenning of certificering heeft voor warmtepompen.

Geschillencommissie

Techniek Nederland is het ook niet eens met de kritiek van RADAR dat de consument nergens terecht kan als hij er niet uitkomt met de installateur als de warmtepomp niet goed werkt. ‘Wanneer zich na het plaatsen van de installatie problemen voordoen, zal een goede installateur altijd meehelpen bij het vinden van de oorzaak en een passend advies geven. Lukt het de installateur niet de consument tevreden te stellen, dan bestaat de mogelijkheid de klacht voor te leggen aan de Geschillencommissie Installerende Bedrijven. De uitspraak van deze onafhankelijke Geschillencommissie is bindend’, aldus de woordvoerder die ook nog aangeeft dat leden van Techniek Nederland verplicht zijn de Algemene voorwaarden voor Installatiewerk voor Consumentenwerk te hanteren. Deze voorwaarden zijn in samenspraak met de Consumentenbond en Vereniging Eigen Huis opgesteld.

Kwaliteitsborging

In de uitzending van Radar wordt ervoor gepleit de kwaliteitsborging onder te brengen bij de Raad van Accreditatie. De overheid brengt volgens Techniek Nederland installatiewerkzaamheden uitsluitend onder bij de Raad van Accreditatie als er een veiligheidsrisico is. Dat is bij warmtepompen niet het geval. Het onderbrengen van de kwaliteitsborging onder de Raad van Accreditatie ligt dan ook niet voor de hand, aldus de brancheorganisatie die overigens wel vindt dat de overheid de consument extra zekerheid kan bieden door voorwaarden te verbinden aan de subsidie. ‘Wat ons betreft komen consumenten alleen voor subsidie in aanmerking wanneer zij gebruik maken van een erkend of gecertificeerd bedrijf.’