22 september 2022
Prijsplafond slecht voor verduurzaming
Voordeel warmtepomp ten opzichte van gasketel van 2.000 euro per jaar slaat om in nadeel van 900 euro
Elk nadeel heb z'n voordeel’, zei Johan Cruijff ooit. Het omgekeerde lijkt het geval voor het prijsplafond dat het kabinet op Prinsjesdag aankondigde voor de gasprijs en stroomprijs. Fijn voor de burger, maar de aanschaf van een warmtepomp wordt in veel gevallen minder interessant dan die zou zijn met reële marktprijzen voor gas en stroom.
Deze paradox komt naar voren na een berekening van vergelijkingssite Slimster. Slimster vermoedt dat veel Nederlanders door het instellen van de prijsplafonds de aanschaf van een warmtepomp voorlopig zullen uitstellen. De site berekende wat de maatregel betekent voor huishoudens met enerzijds een cv-ketel of anderzijds een (hybride) warmtepomp. Waar zo’n warmtepomp tot meer dan 2000 euro per jaar kon besparen, zijn huishoudens met een cv-ketel in de nieuwe situatie juist tot bijna 900 euro goedkoper uit. Slimster rekende uit wat de energiekosten voor een gemiddeld huishouden met een cv-ketel, hybride warmtepomp of all-electric warmtepomp zijn in de huidige en in de nieuwe situatie. Het gebruikte daarvoor de gemiddelde tarieven die de drie grootste energieleveranciers in hun modelcontracten hanteren als uitgangspunt en ging uit van het gemiddelde verbruik dat Milieu Centraal noemt.
Verschil energiekosten per verwarmingsbron n invoering prijsplafond (bron: Slimster)
Elektrisch verwarmen duurder
In de huidige situatie bespaart een gezin met een hybride warmtepomp tot 1417 euro per jaar ten opzichte van een cv-ketel. Wie een all-electric warmtepomp heeft en dus volledig ‘van het gas af’ is, ziet de kosten met 2361 euro per jaar afnemen. Maar wanneer straks het prijsplafond is ingevoerd zijn een hybride en volledig elektrische warmtepomp juist respectievelijk 524 tot 871 euro per jaar duurder dan een gasgestookte cv-ketel.
Verhouding tussen gas- en stroomprijs zoek
De reden voor deze opmerkelijke verschillen is het feit dat het plafond op de gasprijs veel lager ligt dan de ‘cap’ op de stroomprijs. Waar het verschil tussen een modelcontract en het plafondtarief van de overheid wat betreft stroom slechts 24 procent bedraagt, gaat het bij gas om een afname van liefst 65 procent. Voorheen lag de prijs voor een kilowattuur stroom zo’n vier keer lager dan de prijs voor een kuub gas. Nu is dat verschil nog maar een factor twee.
Bijverwarmen met airco
De uitzondering geldt volgens Slimster voor huishoudens met zonnepanelen, die het gros van hun huidige elektriciteitsverbruik kunnen wegstrepen. Die huishoudens tonen volgens de vergelijkingswebsite de laatste tijd bovendien veel interesse in airco’s. Niet alleen om ‘s zomers te kunnen koelen, maar ook om ‘s winters te kunnen bijverwarmen. De thermostaat kan dan omlaag en de airco verwarmt bijvoorbeeld de woonkamer - de ruimte waar je doorgaans het meest bent - bij tot een aangename temperatuur. Zolang je dit niet de hele dag doet, kan de combi van zonnepanelen en een airco aanzienlijk schelen in de energiekosten.
Airco geen energieslurper maar duurzame aanvulling
Uit het artikel ‘Van het gas af met een ‘airco’ in E&W Installatietechniek, september blijkt dat lucht-luchtwarmtepompen al lang niet meer alleen worden gezien als ‘energieslurpers’ en ‘herriemakers’. Martin Hoekstra van installatiebedrijf ST/Warmte vertelt in het artikel dat hij in zijn eigen bedrijfspand een lucht-luchtwarmtepomp (een airco) plaatste met vier binnen-units voor de bovenverdieping, naast een lucht-waterwarmtepomp die de bestaande vloerverwarming op de begane grond voedt. Die combinatie van twee soorten warmtepompen is volgens Hoekstra ‘ideaal, duurzaam en kostenefficiënt.’ ‘Het rendement op verwarming is bij beide warmtepompen even goed. En de “airco” maakt minder geluid, omdat die vaker in deellast draait.’ Het installatiebedrijf past lucht-luchtwarmtepompen met name toe in bedrijfspanden, maar sinds de gascrisis ook steeds vaker in woningen. Vooral op bovenverdiepingen.
Hoekstra ziet deze variant als een hybride oplossing voor na 2026 waarvoor particulieren op dit moment nog geen subsidie kunnen krijgen. ‘Bedrijven kunnen wel gebruik maken van de Energie-Investeringsaftrek bij de aanschaf van een lucht-luchtwarmtepomp. Voor particulieren is er geen subsidie. Dat is een gemiste kans, het zou de uitrol stimuleren en de energietransitie versnellen. Want naast een koelfunctie hebben ze dus ook een warmtefunctie. En als je zonnepanelen hebt dan kun je de energievraag voor de airco ook nog invullen met eigen stroom. Na de afschaffing van de salderingsregeling, wordt dat een nog interessantere oplossing’, aldus Hoekstra.
Lees het complete artikel Van het gas af met een ‘airco’