9 december 2025
Realtime inzicht moet piekbelasting terugdringen
Stedin lanceert eKlok-app
De digitalisering van het energienet krijgt een nieuwe impuls met de lancering van de eKlok-app van Stedin. De app, een digitale versie van het inmiddels bekende ‘stroom-stoplicht’, maakt zichtbaar hoe vol het elektriciteitsnet op dat moment is. Met de eKlok-app wil de netbeheerder huishoudens stimuleren om “hoogverbruikers” op slimmere momenten in te schakelen.
Gedragssturing wordt steeds vaker gezien als een noodzakelijk instrument om netcongestie terug te dringen en is een aanvulling op fysieke verzwaring van het net. Direct na de introductie van de fysieke eKlok in Rotterdam brengt Stedin de functionaliteit nu naar de smartphone, zodat gebruikers de actuele netbelasting altijd bij de hand hebben. De app maakt deel uit van de bredere campagne ‘Het maakt uit wanneer je energie gebruikt’, die benadrukt dat niet alleen de hoeveelheid stroom, maar vooral het tijdstip van verbruik bepalend is voor druk op het net.
Verschuiven van gebruik
Volgens Stedin ontstaat vooral in de winter extra belasting door gelijktijdig gebruik van warmtepompen, verlichting en huishoudelijke apparaten. Door gedrag te verschuiven naar rustigere momenten kan overbelasting worden voorkomen, zonder dat daar extra infrastructuur voor nodig is.
De app vertaalt gegevens van het elektriciteitsnet naar een eenvoudige kleurindicator, waardoor gebruikers in één oogopslag zien of het moment geschikt is om zware apparaten te gebruiken.
Betere benutting
Stedin stelt dat deze vorm van realtime communicatie noodzakelijk is om de groeiende onbalans op te vangen. Het bedrijf benadrukt dat uitbreiden van het net niet langer voldoende is: het gebruik van de bestaande infrastructuur moet tegelijkertijd slimmer worden gespreid. CTO Timo Idema noemt de eKlok daarom een laagdrempelige manier om grote groepen consumenten bij die uitdaging te betrekken. Stedin benadrukt dat slim verbruik noodzakelijk blijft zolang verzwaring van het net achterloopt op de vraag. De eKlok-app moet helpen om bestaande capaciteit beter te benutten, wachtrijen voor nieuwe aansluitingen te verkorten en de betrouwbaarheid van het systeem te waarborgen.
De psychologie achter het stoplichtprincipe
Gedragswetenschapper Eva van den Broek licht toe dat vooral de herkenbaarheid van het stoplichtprincipe bijdraagt aan effect: mensen begrijpen onmiddellijk wat rood, oranje en groen betekenen, waardoor de drempel om gedrag aan te passen laag is. Door spelelementen en persoonlijke profielen toe te voegen, wil Stedin de betrokkenheid verder vergroten.
Relevantie voor de installatiepraktijk
Voor installateurs betekent de introductie van de eKlok-app dat energiemanagement een steeds grotere rol gaat spelen in adviestrajecten. Bij de plaatsing van warmtepompen, laadpunten of thuisbatterijen is de timing van verbruik steeds vaker onderdeel van het gesprek met bewoners. Door de eKlok-app kunnen installateurs klanten eenvoudiger wijzen op piekbelasting en de noodzaak om apparaten slim aan te sturen. Dit sluit aan bij bredere trends binnen de sector waarbij monitoring, load-balancing en energiesturing standaard worden in woning en utiliteit.