23 januari 2025
Uitspraak rechter over stikstofaanpak raakt ook bouwsector
Doekle Terpstra: Waarom niet verder met Plan Remkes?
Op 22 januari was milieuorganisatie Greenpeace de grote winnaar in de rechtszaak die de organisatie had aangespannen tegen de Staat. Die moet meer maatregelen nemen om de neerslag van stikstof op de natuur te beperken. Het kabinet gooit er maar weer eens een crisisteam tegenaan om een uitweg te vinden, terwijl Techniek Nederland bij monde van voorzitter Doekle Terpstra voorziet dat ook de installatiesector de gevolgen zal ondervinden als de overheid niet snel maatregelen neemt.
De stikstofdoelen voor 2025 worden niet gehaald en ook voor 2030 staan die doelen op de tocht als de Staat niet onmiddellijk maatregelen neemt om de stikstofuitstoot te beperken. Dat was het onverbiddelijke oordeel van de rechter. Die legde een dwangsom op van 10 miljoen euro, te betalen aan Greenpeace, als de Staat er niet in slaagt de doelen in 2030 te halen.
Stap terug
De rechter sprak bij zijn uitspraak van “een stap terug” bij de stikstofreductie. De vorige regering (Rutte IV) trok ruim 24 miljard euro om de doelen te halen, maar het kabinet-Schoof dat in juli 2024 aantrad bracht dat terug tot 5 miljard. Daarmee zijn volgens de rechter belangrijke pijlers onder de stikstofreductie geschrapt zonder dat er nieuw beleid voor is teruggekomen om de doelen van 2030 toch te halen.
Weer een crisisteam
De rechter zegt dat de regering prioriteit moet geven aan de kwetsbaarste Natura 2000-gebieden. De 22 procent reductie die daar voor eind 2030 nog moet worden behaald, is volgens de rechter weldegelijk mogelijk met de juiste maatregelen. Het kabinet stelde onlangs, vooruitlopend op de uitspraak, al een crisisteam in. Dat team, met de meest betrokken bewindslieden (Wiersma van Landbouw, Keizer van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening (Keijzer) en Madlener van Infrastructuur en Waterstaat, moet op zoek naar plannen om te voorkomen dat Nederland vanwege de stikstofcrisis 'op slot' gaat.
Plan Remkes ligt te wachten
Doekle Terpstra, voorzitter van Techniek Nederland vindt het onbegrijpelijk dat het kabinet in dit stadium plotseling maar weer eens een “crisisteam” instelt. ‘Er ligt al sinds 2020 een duidelijk rapport van de commissie Remkes waarin staat welke maatregelen nodig zijn. Het is hoog tijd dat die worden genomen, anders loopt Nederland compleet vast. Het is cruciaal dat de duurzame woningbouw, de renovatie en versterking van onze infrastructuur, zoals tunnels en bruggen en de energietransitie door kunnen gaan.’
Beginnen in sectoren waar meeste reductie mogelijk is
Overigens wijst Terpstra erop dat de stikstofuitstoot van bouwprojecten beperkt is en er ook al veel zero-emissie oplossingen beschikbaar zijn in de bouwfase. Daarnaast draagt duurzame woningbouw volgens hem juist bij aan vermindering van de CO2-uitstoot, dus waarom wachten op wéér een crisisteam. ‘We moeten nu snel maatregelen nemen in de sectoren waar de meeste reductie mogelijk is. Uitstel van maatregelen maakt de problemen alleen maar erger. Dat kan ons land zich niet langer permitteren.’
Of het daarvan komt is zéér onzeker. Regeringspartij BBB, die ook het ministerie van Landbouw in handen heeft, heeft altijd gezegd geen gedwongen uitkoop van boeren te willen. Terwijl hard ingrijpen met deze uitspraak van de rechter onvermijdelijk lijkt.