17 oktober 2025
Wat betekent de nieuwe Energiewet voor installateurs?
Installateur verandert van monteur in energiepartner.
Per 1 januari 2026 treedt de nieuwe Energiewet in werking. Deze wet bundelt en vervangt de huidige Elektriciteitswet en Gaswet, en vormt het juridische fundament onder de energietransitie van de komende decennia. Voor installateurs — de vakmensen die dagelijks zonnepanelen, warmtepompen, laadpalen en energiesystemen installeren — heeft dat directe gevolgen. Wat gaat er precies veranderen? En waar liggen de kansen én risico’s?
Waarom komt er een nieuwe Energiewet?
De oude wetten dateren uit een tijd waarin energievoorziening nog centraal werd geregeld: éénrichtingsverkeer van producent naar consument. Inmiddels is dat landschap totaal veranderd. Burgers en bedrijven wekken zelf energie op, slaan die op en wisselen gegevens uit met het net. De nieuwe Energiewet moet dat moderne, decentrale systeem wettelijk mogelijk maken.
Wat betekent dat voor installateurs in de praktijk?
De wet herdefinieert de rol van de afnemer en introduceert het begrip ‘actieve afnemer’: iemand die zelf energie opwekt, opslaat of zijn verbruik slim aanstuurt. Installateurs gaan dus steeds vaker systemen plaatsen die niet alleen stroom leveren, maar ook communiceren met het net, software en andere apparaten. De installateur verandert van monteur in energiepartner.
Welke nieuwe kansen ontstaan er?
Omdat de wet uitgaat van digitalisering, neemt de vraag toe naar installaties met meet-, regel- en communicatiefunctionaliteit. Denk aan EMS-systemen, laadpalen, thuisbatterijen en datakoppelingen met netbeheerders. Ook mogen huishoudens, bedrijven en VvE’s straks onder voorwaarden energie met elkaar delen. Dat opent een nieuw speelveld voor ontwerp en onderhoud van collectieve zonne- en opslagprojecten.
Zijn er ook nadelen of risico’s?
De wet stelt dat alleen erkende partijen meetinrichtingen mogen installeren of beheren. Installateurs die dit werk doen, moeten dus formeel erkend zijn — of dat werk uitbesteden. Ook moet apparatuur straks veilig kunnen communiceren met het energiesysteem. Dat vergt meer kennis van cybersecurity, datastandaarden en interoperabiliteit. En omdat de Energiewet straks twee bestaande wetten vervangt betekent dat nieuwe termen, procedures en formulieren. In de eerste jaren kan dat extra administratieve druk geven.
Wat kunnen installateurs nu doen?
Controleer je erkenningen en certificeringen. Zorg dat je voldoet aan de nieuwe wettelijke eisen voor meterwerk. Investeer ook in kennis. Digitalisering wordt de kern van het vak. Denk aan data, EMS, load balancing en beveiliging. Het kan ook business opleveren als jij jouw klanten voorbereidt. Help bedrijven en bewoners dus bij het nadenken over energiedelen en slimme sturing.
Is de nieuwe Energiewet nou een bedreiging of een kans?
Voor installateurs die vasthouden aan het oude, wordt de Energiewet een uitdaging. Maar voor wie meegaat in de digitalisering en verduurzaming, liggen er juist enorme kansen. Slimme installaties, energiedelen en data-gedreven beheer vormen straks de kern van een moderne bedrijfsvoering.