7 september 2023
2 miljard euro besparen met grote batterijen
Maatschappelijke waarde van batterijsystemen door Ecorys gekwantificeerd op 2 miljard euro
In juni gaf TenneT aan dat er behoefte is aan 9 gigawatt energieopslag in 2030 om de leveringszekerheid te garanderen. In opdracht van Energy Storage Nederland (ESNL) voerde Ecorys een vervolgstudie uit om te onderzoeken hoeveel maatschappelijke waarde batterijen zouden toevoegen aan het elektriciteitssysteem. De onderzoekers kwamen tot een bedrag van 2 miljard euro.
Een onderbreking in de levering van elektriciteit heeft een verlies van welvaart tot gevolg. Bedrijven kunnen minder produceren en hun apparatuur lijdt mogelijk schade, terwijl huishoudens hun consumptiegedrag moeten aanpassen. Grootschalige batterijsystemen aangesloten op het elektriciteitsnet kunnen elektriciteit leveren op momenten van schaarste en vergroten dus de leveringszekerheid.
Maatschappelijke waarde
Om tot een reële inschatting te komen van de maatschappelijke waarde van grootschalige batterijsystemen voor de Nederlandse samenleving met betrekking tot de leveringszekerheid, gaf ESNL aan Ecorys de opdracht om op basis van bestaande informatie een objectieve en onderbouwde inschatting te maken. De maatschappelijke waarde van batterijsystemen werd gekwantificeerd door de verwachte bijdrage aan de leveringszekerheid (geoperationaliseerd als de hoeveelheid geleverde elektriciteit op momenten van schaarste) te vermenigvuldigen met de betalingsbereidheid van afnemers voor het voorkómen van een onderbreking (in €/MWh).
Het onderzoek
Het onderzoek is uitgevoerd door Ecorys in opdracht van de zes grootste onafhankelijke batterijontwikkelaars van Nederland (Lion Storage, GIGA Storage, NOVAR, Semper Power, Dispatch Grid Services en LC Energy), allen lid van ESNL (Energy Storage Nederland), de brancheorganisatie van de Nederlandse energieopslagsector.
Rekensommetje
Op basis van de TenneT Leveringszekerheidsmonitor 2022 wordt die verwachte bijdrage aan de leveringszekerheid op jaarbasis in 2030 geschat op 40 GWh. Op basis van eerder onderzoek van Ecorys wordt de betalingsbereidheid geschat op 50 duizend €/MWh. Een vermenigvuldiging van deze twee getallen leidt tot een totale maatschappelijke waarde van 2 miljard euro voor de bijdrage van batterijsystemen aan de leveringszekerheid.
De bijdrage aan de leveringszekerheid is het grootst voor de eerste geïnstalleerde eenheden en neemt gestaag af naarmate er meer vermogen bijkomt. In 2030 is de verwachte bijdrage van de eerste twee GW geïnstalleerd vermogen bijna 700 miljoen €/GW/jaar. Voor de negende, tiende en elfde geïnstalleerde GW blijft deze bijdrage beperkt tot zo’n 35 miljoen€/GW/jaar.
Statistische analyse op basis van prognoses
Ecorys merkt in de managementsamenvatting van de onderzoeksresultaten op dat het gaat om een statische analyse. Er is uitsluitend gekeken naar het elektriciteitssysteem zoals door TenneT geprognosticeerd voor het jaar 2030. Wanneer er de komende jaren geen batterijsystemen ontwikkeld worden, zal de leveringszekerheid tussen nu en 2030 echter gestaag afnemen. Afnemers van elektriciteit zullen hun gedrag hierop aanpassen, waardoor zowel hun elektriciteitsvraag als hun betalingsbereidheid aan verandering onderhevig zullen zijn.
Aan de andere kant is het volgens Ecorys belangrijk om te beseffen dat de behoefte aan flexibele productiecapaciteit (zoals batterijsystemen) na 2030 naar verwachting verder zal toenemen, waardoor ook de maatschappelijke waarde van dergelijke systemen zal stijgen.
Hoge transporttarieven zijn rem op batterij
Dat batterijprojecten maar langzaam van de grond komen, heeft volgens Jeroen Neefs van ESNL onder andere te maken met de hoge transporttarieven die netbeheerders in Nederland in rekening brengen. De branchemanager van ESNL pleit er daarom voor te komen tot een ‘gelijk speelveld’ met buurlanden. ‘Het rapport toont voor de eerste keer de grote maatschappelijke waarde van batterijen. Laten wij – net als in landen om ons heen – een uitzondering maken voor de transporttarieven van door batterijen geleverde energie. Daarmee maken we de realisatie van batterijen financieel gezien mogelijk en komt onze nationale leveringszekerheid niet langer in gevaar.’
Lagere energieprijzen
Namens de zes batterij-ontwikkelaars en leden van de ESN zegt Jeroen Althoff dat deze waardebepaling van 2 miljard nog eens boven op de bijdragen komt die batterijen leveren aan de samenleving in de vorm van lagere en stabielere energieprijzen. ‘En als straks meer energie uit zon en wind kan worden ontsloten, zal ook de CO2-uitstoot omlaaggaan en betalen de netbeheerders straks lagere inkoopkosten om het net in balans te houden’, aldus de CTO van Lion Storage.
Lees ook:
Routekaart Energieopslag
Jeroen Neefs, branchemanager bij Energy Storage NL, werkte mee aan de totstandkoming van de Routekaart Energieopslag waarover het vakblad E&W schreef in juli. De Routekaart werd onder andere ingevuld op basis van het Nationaal Actieplan Energieopslag 2023 dat de brancheorganisatie van de Nederlandse energieopslagsector in januari van dit jaar aanbood aan de minister. Neefs: ‘In het Actieplan hebben we geadviseerd welke beleidsveranderingen wij noodzakelijk achten om opslag een stap verder te brengen.
Lees hier het complete artikel Waarheen brengt de Routekaart Energieopslag ons? in de juli-editie van E&W Installatietechniek.